Ben jij een motiverende baas?

Stel je eens voor: jij bent je eigen leidinggevende. Zou je jezelf dan een motiverende baas vinden?

En verplaats je nu eens in de schoenen van jouw medewerkers: denk je dat zij jou net zo'n motiverende baas vinden als jij jezelf vindt?

In deze blog ontdek je waarom medewerkers - wereldwijd en ook in Nederland – niet gemotiveerd zijn. Met schokkende cijfers uit 2016, die nog steeds zeer actueel zijn, dus maak je borst maar nat.

Wees echter gerust: ik laat een ambitieuze directeur, manager of ondernemende professional zoals jij hier niet mee spartelen. Daarom onthult deze blog eveneens hoe jij wel een motiverende baas kunt zijn door in drie stappen een prettig en productief werkklimaat te scheppen.

Hoe scoor jij?

November 2016 was ik op een event voor ondernemers in Amsterdam.

Ben Tiggelaar was een van de sprekers. Hij nam ons mee in zijn wetenschappelijke onderzoeken, die duidelijk maken hoe je een effectief team neerzet.

Een van zijn vragen was:

"Hoeveel procent van de werknemers wereldwijd vindt dat zijn of haar baas een demotiverend werkklimaat creëert?"

Het publiek was optimistisch. En scoorde ook optimistisch. Een kleine minderheid dachten ze. 15%. Misschien 20%. Geen grote getallen.

Meer dan de helft: niet motiverende baas

Het ontluisterende antwoord was 55%.

Ongeloof gonsde door de zaal. Meer dan de helft van de werknemers wereldwijd. Dik 1 op de 2 met een baas die demotiveert.

Je zal zo'n baas maar hebben. En je zal maar zo'n werknemer zijn. Dat belooft weinig positiefs voor het functioneren van mens en organisatie. En het belooft ook weinig effectiefs en efficiënts voor klanten.

Maar gelukkig waren deze cijfers van wereldwijde werknemers en scoren wij Nederlanders vast anders.

Wat denk jij? Scoren onze bazen beter? Slechter? Of hetzelfde?

Nederlandse baas motiveert nog minder

Het Nederlandse percentage is 68%. Bijna 7 op de 10 Nederlandse medewerkers vindt dat hij een niet motiverende baas heeft. Grote kans dat jij en je collega's daarbij horen. En ook hele grote kans dat jij zelf zo'n niet motiverende baas bent.

People don't quit jobs, they quit bosses

Wie was jouw beste leidinggevende ooit? En waarom was hij of zij dat voor jou?

Als je deze vraag lastig vindt om te beantwoorden denk dan aan een ander positief voorbeeld in je leven. Een ouder, broer of zus. Een vriend of vriendin. Een leraar of lerares, een trainer of coach.

Mijn beste leidinggevende ooit

Een van mijn grote voorbeelden was prof. dr. Jos Berghman, 'de baas' van mijn studie Sociale Zekerheidswetenschap aan Tilburg University. Jos had charisma, was bezield en bevlogen. Hij ging voor zijn werk, zijn vakgroep en studenten en stond open voor dialoog. Hij was nieuwsgierig en kwam ook met zijn Vlaams vaak verrassend uit de hoek.

Het verhaal

Ik kan me nog goed herinneren dat Jos mij een keertje niet verstond. Ik ging harder praten. En nog verstond hij me niet. Ik herhaalde mijn boodschap luider. Maar helaas, hij bleef mij niet verstaan. En dat lag niet aan zijn oren of mijn volume. Jos hoorde mij wel, maar hij begreep mij niet. Hij hanteerde een andere betekenis van 'verstaan'. Ik was niet duidelijk voor hem, hij begreep niet wat ik zei. Toen we onze Babylonische spraakverwarring helder hadden, konden we ook inhoudelijk weer klare taal spreken. We bleken elkaar prima te horen en begrijpen oftewel te verstaan.

Een leraar voor het leven

In totaal heb ik 4 jaar college gehad van Jos. Hij was ook mijn afstudeerbegeleider. Voor hem heb ik een carrière in de wetenschap overwogen, als assistent in opleiding in zijn vakgroep. En hoewel ik daar niet voor gekozen heb, hielden we contact. Via onze netwerkvereniging, handgeschreven kerstkaarten en LinkedIn. Ik ben Jos blijven volgen en hij mij. Tot zijn emeritaat in oktober 2014, dat hij helaas zelf niet meer heeft mogen meemaken. Op de ochtend van zijn afscheidsrede is hij overleden. Hoe wrang.

Wat ik ervan heb geleerd

Ondanks Jos fysieke verscheiden is hij springlevend in mijn gedachten. Hij heeft me anders aan het denken gezet. Over mezelf, mijn werk en mijn leven, mijn bijdrage aan de maatschappij. Hij heeft me gevoed met kennis, kunde en ervaring en me gestimuleerd hiermee het mijne te doen. En dat doe ik. Op mijn geheel eigen wijze, omdat dat voor mij de enige manier is. Met hart en ziel, hoofd en handen. Vanuit LOVE met Leiderschap, Ondernemerschap, Verbinding en Energie. Ik kan niet anders. Ik wil niet anders. Hiervoor leef ik.

En jij?

Wie is jouw Jos? En waarvoor leef jij?

70 jaar onderzoek, een conclusie

Terug naar Ben Tiggelaar. Hoe zorg je ervoor dat je als leidinggevende een motiverend werkklimaat creëert, zodat jouw medewerkers in ieder geval bij de blije 32% behoren?

70 jaar onderzoek leidt tot slechts een conclusie: Geef werk- én mensgericht leiding.

Het een kan niet zonder het ander en elke andere formule strandt. Het is wat ik 'hard on the matter' en 'soft on the person' noem. Assertiviteit op korte en lange termijn, waarin de wederzijdse belangen gemeenschappelijk worden gediend door zelf verantwoordelijkheid te nemen en hierop aanspreekbaar te zijn.

Het is ook precies datgene waarin ik de deelnemers aan mijn Masterclasses, het online trainingsprogramma 'Van Stress Naar Succes Met Jezelf', het leiderschapsprogramma 'Meer Succes, Minder Stress' en de bedrijfsprogramma's 'Excelleren Met Je Team' coach, train en adviseer.

Jouw functioneren is doorslaggevend

Weet jij hoe jouw klanten en medewerkers jou en jouw leiderschap waarderen?

Nee? Dan mag je jezelf ernstig achter je oren krabbelen hoe effectief jij functioneert.

Wees een rolmodel

Van alle factoren in de werkomgeving heeft de direct leidinggevende de grootste impact op het team qua productiviteit, werkplezier en betrokkenheid. Jouw functioneren is doorslaggevend in hoe jouw medewerkers presteren en hun werk beleven. Jij bent hun rolmodel. Zij doen wat jij doet, of dit nu effectief is of niet.

Niet weten is verwaarlozing

Niet weten wat je klanten en medewerkers van jou vinden is voor mij synoniem aan geen aandacht aan ze schenken, geen interesse in ze hebben of de ander niet belangrijk vinden, erkennen en waarderen. Verwaarlozing dus, die je uiteindelijk meestal duur komt te staan in vernietigende klant- en medewerkerstevredenheidsonderzoeken.

Eén kop die rolt

Niet zelden rolt dan ook jouw kop, omdat de hele organisatie het bij dit soort uitslagen op zijn heupen krijgt. Iedereen heeft er immers bij gestaan en naar gekeken, maar niemand heeft ingegrepen en bijgestuurd. Boter op vele hoofden, maar helaas voor jou slechts een direct leidinggevende, die alle blaam treft. Voor jou geen applaus, lof en trompetgeschal als je vertrekt.

Treed handelend op

Maar waarom zou je het zo ver laten komen? Je houdt er toch van om je medewerkers en klanten van dienst te zijn? Daarom doe je toch jouw werk? Dan is het toch een kleine moeite om tijd aan ze te besteden en naar ze te luisteren in wat ze wel en niet aan jou bevalt? Als het goed is vind je dat zelfs plezierig, omdat je dan direct handelend kunt optreden. Niet morgen, overmorgen of ik kom er wel op terug. Maar instant bevrediging, doen wat er te doen is.

Laat ze niet stikken

Medewerkers en klanten smullen van dit proactieve gedrag. Ze voelen dat je er voor ze bent, omdat je ze helpt en niet laat stikken. Dat wekt vertrouwen en schept een band om voor elkaar door het vuur te gaan. Om er wat harder aan te trekken als het nodig is en om je beste beentje voor te willen zetten.

Geef ze aandacht

Met tien minuten per medewerker, eens in de drie maanden, kom je al een heel eind. En wil je het echt goed doen? Doe het dan maandelijks, uiterlijk eens per zes weken. Ik garandeer je dat jouw medewerkers en klanten met je weglopen en dat hun tevredenheid met grote sprongen vooruitgaat.

Een vis rot vanaf de kop

Effectief voorbeeld doet volgen. Niet effectief voorbeeld ook.

Als leidinggevende heb je maar een taak: anderen helpen zo effectief mogelijk te functioneren, zodat klanten zich goed, snel en gemakkelijk geholpen voelen.

Voor jouw werkgericht leiderschap betekent dit:

1. Wees glashelder.
2. Toon waardering.

Wees glashelder

Mensen willen weten waar ze aan toe zijn en weten wanneer ze iets goed doen. Ze willen heldere normen, doelen en gedragsregels. Ze willen resultaten, die ze kunnen meten. Ze willen een stuur om aan te sturen. Om dit te bereiken is het stellen van SMART doelen onontbeerlijk.

Helaas kom ik vaak tegen dat medewerkers aan hun lot worden overgelaten. Ze weten niet wat er van ze verwacht wordt, waarom en wanneer. Ze krijgen geen instructies, wisselende instructies of tegenstrijdige instructies. Functies passen niet meer bij de werkzaamheden of er wordt werk gedaan dat niet bij de functie behoort. Verantwoordelijkheden zonder bevoegdheid, maar ook bevoegdheden zonder verantwoordelijkheid.

Mocht je nu denken dat dit alleen bij operationele teams speelt, dan vergis je je. Ook besturen, directies en managementteams blinken niet uit in duidelijkheid, waardoor de hele organisatie suboptimaal functioneert en op verschillende niveaus sprake is van ineffectieve en inefficiënte samenwerking.

Toon waardering

Mensen willen erkenning voor wat ze doen, omdat ze zich dan nuttig voelen. Ze doen ertoe, hebben waarde en maken een verschil. Dat wil jij toch ook?

Een grote kunst van leiderschap is "catching people while they are doing things right". Kies de beste voor de klus en leg uit waarom je voor hem of haar kiest. Maak dus onderscheid in 'zwarte raven 'en 'witte raven' en benoem feiten en concreet waarneembaar gedrag, zodat iedereen snapt wat witte raven wit maakt en zwarte raven zwart. Daar voorkom je ook een hoop geroddel en jaloezie mee.

Daar bovenop wil ieder mens een witte raaf zijn. Door witte raven in het zonnetje te zetten, is bekennen van kleur slechts een kwestie van tijd. Aan jou de eer om de eerste witte raaf te zijn, want net als vis rotten teams en organisaties vanaf de kop.

Wat je kunt leren van een huisarts

Heb je enig idee hoeveel tijd een huisarts gemiddeld naar zijn patiënt luistert?

18 seconden.

Niet veel voor iemand die over leven en dood gaat. En gelukkig ook niet hoe mijn huisarts met mij omgaat. Ik zou dan snel een ander zoeken, want zo wil ik letterlijk en figuurlijk niet behandeld worden.

In deze gedachtegang ben ik niet uniek weet ik. En ik weet ook dat velen met mij voor een andere huisarts zouden kiezen als persoonlijke aandacht ontbreekt. Goed zijn in je werk is niet goed genoeg, of je nu huisarts bent, leidinggevende, leraar of putjesschepper. We willen persoonlijke aandacht voor onze zorgen en behoeften en hierin gezien en gehoord worden. En worden we dat niet, dan gaan we dwarsliggen, de kantjes er vanaf lopen of naar een ander.

Zet de mens centraal

In jouw werk en mijn werk is dit hetzelfde. Gebrek aan persoonlijke aandacht is een belangrijke reden voor medewerkers om te vertrekken, te verzuimen en nalatig te zijn. Het is ook waarom klanten weglopen of niet meer terugkomen. Of waarom ze klagen: omdat ze zich onheus bejegend voelen.

Terwijl mensgericht leidinggeven slechts twee dingen van je vraagt:

1. Meer luisteren.
2. Sterke punten.

Meer luisteren

Zet je medewerker of klant centraal en wees geïnteresseerd in wat hij of zij te vertellen heeft. Stel vragen, vat samen en vraag door. Weet wat ze belangrijk vinden in hun werk en leven, ken de namen van hun partners en kinderen. Verdiep je in hun hobby's en luister naar hun tobbers en toppers. Vraag ze ook om feedback. Je medewerkers en klanten waarderen het dat je ze om hun mening vraagt en zullen die met plezier delen.

Mijn eigen ervaring is dat mensen graag over zichzelf praten en het heerlijk vinden als ze een goede luisteraar tegenover zich hebben. Dan kunnen ze hun boodschap kwijt en hun hart, positief of negatief, luchten. Zaken over het werk hoeven ze dan niet mee naar huis te nemen en privé besognes worden geen stoorzenders in het werk. Het is bovendien leuk om naar anderen te luisteren. Ik word altijd weer verrast door wat ik hoor, ook bij mensen die ik al jaren ken.

Sterke punten

Mensen laten doen waar ze goed in zijn kost veel minder moeite dan ze laten ontwikkelen waar ze zwak in zijn. Zorg dus dat je weet waar je medewerkers goed in zijn en beperk dat zeker niet tot enkel de functie die hij of zij vervult.

Mensen zijn meer dan functionarissen. Ze zijn ook echtgenoten, ouders, kinderen, buren, burgers en buitenlui, die van alles doen en beleven. Vraag ze maar eens naar foto's op hun smartphone of tablet. Google maar eens op hun naam. Of bekijk hun profielen en posts op social media.

Van theorie naar praktijk in 3 stappen

Wil jij een effectief team neerzetten? En wil jij daarin zelf een witte raaf zijn met werk- en mensgericht leiderschap? Door glashelder te zijn en waardering te tonen? En door meer te luisteren en je op de sterke punten van je medewerkers te richten?

Mooi.

Dan is het nu practice what you preach.

1. Stel een doel.
2. Plan je acties.
3. Meet je progressie.

Ik wens je veel succes en plezier als motiverende baas.

Behoefte aan reflectie?

Vind je het fijn om op jezelf te reflecteren als motiverende baas? Maak dan je keuze uit een van de volgende opties.

Vraag en antwoord

Heb je vragen over deze blog? Of wil je jouw ervaringen met een (de)motiverende baas delen? Laat dan hieronder jouw reactie achter en ik antwoord persoonlijk.

Doe mee met mijn interactieve, online Masterclass

Stap nu uit jouw vicieuze cirkel van alsmaar harder werken, waardoor je tijd en energie krijgt voor jezelf en ontspannen excelleert aan de top. In slechts één uur krijg jij weer grip op je werk en leven. Meld je nu aan voor de interactieve, online Masterclass 'Succes Zonder Stress'.

Exclusief 1 op 1 sparren

Wil je liever direct persoonlijk met mij in gesprek, zodat 0% overuren, 25% productiever en 100% leven jouw relaxte werkelijkheid wordt? Klik hier om jouw Doorbraaksessie te boeken en we spreken elkaar binnenkort.